Açılar konusu öğrenciler için çizimden ibaret bir ders olduğu düşünüldüğünde sıkıcı gelmektedir. Fakat bu konuyu günlük hayatla bağlantılı örneklerle beslediğinizde güzel bir planla öğrencilerin unutamayacağı dersler yaratabilirsiniz. Aslında alakasız gibi görünen bazı kavramları birçok farklı açıdan değerlendirip derslere yedirince öğrencinin salt bilgi edinmesinin yanında birçok beceriyi de kazanmasını sağlayabiliyorsunuz. Biliyorum, birçok öğretmen zaman konusunda yakınabilir fakat planlamayı ayrıntılı yaptığınız koşullarda öğrenciler için birçok verimli etkinlik tasarlayabilirsiniz. 6. Sınıf “Açılar” konusunda denemenizi önereceğim ve öğrencilerin ilgilerini çeken 10 ipucu…
|
Belki alakasız gibi gelecek fakat bir karikatür yorumlayarak derse başlayabilirsiniz. Yukarıdaki karikatürü inceleyin ve “bakış açısı” kavramı üzerinde öğrencilerle kısa bir tartışma yürütün. Öğrencilere sorular sorarak herkesin bir nesneyi farklı yerden baktığında farklı görebileceği sonucuna varın. Empati kavramını da tartışıp “önemli olanın herkesin farklı bakış açısına sahip olabileceğini kabullenip zaman zaman empati yoluyla diğerlerinin açısından da bakabilmenin önemli olduğu” sonucuna ulaşmalarına yardımcı olabilirsiniz.
Daha sonra empatinin, farklı bakış açısına sahip olmanın, önyargılardan kurtulmanın gerekliliğini anlatan, öğrencilerin çektiği aşağıdaki kısa filmi izleyebilir ve ön yargı üzerine konuşabilirsiniz.
2. Sahnede Açı
Açıların günlük hayatta en güzel kullanıldığı örneklerini sahnede görebileceklerini söyleyin. Özellikle tiyatroda ve dansta ışıkların farklı açılarla kullanımıyla birçok farklı gölge oyunu yapılmıştır. Hatta sahne tasarımında ışıkların farklı açılarda kullanımı farklı etkiler yaratır. Örneğin bir kişiye 90 derece açıyla vuran bir ışık insan yüzünde gölge yaratır ve korkutucu bir etki bırakabilir. Sinemacı, tiyatrocu ya da ışık tasarımcısı olmak isteyenler mutlaka farklı ışık açılarının nasıl etki yaratacağı üzerine ilgi çekici bir yön bulacaktır.
Ayrıca sadece sahne sanatlarında değil, görsel sanatlarda da ışığın farklı açılarla kullanımıyla birçok gölge oyunun kullanıldığı sanat eserleri üretilmiştir.
Öğrenciler akıllı cihazlarını getirebiliyorlarsa ya da okulda böyle bir imkan varsa mağazadan “Protractor” şeklinde aratıp açı ölçerin ücretsiz versiyonunu indirebilirsiniz. Bu uygulama sayesinde cihazınızı herhangi bir açının üzerine tutarak o açının ölçüsünü hesaplayabilirsiniz. Öğrencilerin normal bir açı ölçere göre çok daha fazla ilgilerini çekeceğinden emin olabilirsiniz.
Bunun yanında açılarla ilgili öğrencilere evde oynamaları için oyunlar önerebilirsiniz. Aşağıdaki web sayfasında açılar konusu için uygulama yapabileceğiniz ve eğlenebileceğiniz birçok oyun bulunmakta. Özellikle "Gorilla" ve "Angles and Velocity" oyunlarını tavsiye ederim. Link içintıklayınız.
Önceki senelerden öğrenilen dar açı, geniş açı, doğru açı, dik açı ve tam açı kavramları tartışarak hatırlayıp sınıf içerisinden bu açı çeşitlerine birer örnek vermelerini isteyin. Daha sonra sınıf üç gruba ayırın ve tahtaya "MATEMATİK" kelimesini yazın. Bir grup bu kelimeyi sadece dar açıları kullanarak, bir grup sadece dik açıları kullanarak ve son grup da sadece geniş açıları kullanarak yazsın. Öğrenciler hem açı çeşitlerini hatırlıyorlar, hem de kendi yazı tiplerini yaratmış oluyorlar.
Soru çözerken karşımıza çıkan “doğrudaş” noktaların ne olduğu sorulduğunda sınıfta tartışarak ne olabileceği üzerine tahminde bulunabilirsiniz. Böylece öğrencilerin Türkçe kelimelerin kökenleri ve ekleri hakkında da ilgilerini çekebilirsiniz. Sonu
"-daş" eki ile biten kelimelerin yapılarını inceledik.
Vatandaş: Aynı vatanı paylaşan kişiler
Sırdaş: Aynı sırrı paylaşan kişiler
Yoldaş: Aynı yola baş koymuş kişiler
Karındaş: Aynı karından doğan kişiler
Arkadaş: Aynı arkayı(arka çıkmak anlamında) paylaşan kişiler.
Adaş: (Aslında addaş) Aynı adı paylaşan kişiler.
Buradan hareketle "doğrudaş noktalar"ın aynı doğruyu paylaşan noktalar olduğu sonucuna varabilirsiniz.
6. Ters Açıların Ölçüleri Neden Birbirine Eşittir?
Matmatikte bildiğimiz gibi ispat çok önemlidir. Elinizde geometri şeritleri varsa ters açıların neden birbirine eşit olduğunu ispatlamanız çok rahat. Bir grubu tahtaya çıkarıp şekil çizerek diğer gruba ise geometri çubuklarını vererek ve ölçtürerek ispatlamalarını isteyin. Bunun yanında eğer isterseniz başka bir grupla da Sketchpad uygulaması vasıtasıyla bu ispatı yapabilirsiniz.
Farklı bisiklet türlerinin bazı özelliklerine göre farklı açılarda üretildiğine dair aşağıdaki videoyu izletebilir ve öğrencilerle bu açıların neden farklı açılarda olabileceği üzerine tek tek bisiklet türleri üzerinden tartışma yürütebilirsiniz. Hatta öğrencilere bu açıları kullanarak kendi bisiklet tasarımlarını bile yaptırabilirsiniz. Link için tıklayınız.
8. “Açıların Çocukları”
Bir öğrencim, bu konu esnasında, vücudunda bazı hareketler yaparak tüm açı çeşitlerini üzerinde gösterebileceğini söyledi. O esnada herkesi tahtaya çıkardım ve “Öyle pozisyonda durun ki üzerinizde tüm açı çeşitlerini görebilelim.” şeklinde bir yönerge verdim. Siz de ders esnasında kısa bir soluklanmaya ihtiyaç duyarsanız, bunu kullanabilirsiniz.
Öğrencilerinizden günlük hayatta açı çeşitleri üzerine gördüklerini fotoğraflamalarını veya internetten taramalarını isteyebilirsiniz. Bu fotoğrafları kullanarak Canva adlı poster tasarlama programını kullanabilir ve panolarınız için öğrencilere poster tasarlatabilirsiniz.
Açılar konusunun sonuna geldiğimizde son aktivite olarak bir yarışma düzenleyebilirsiniz. Aşağıdakine benzer çalışma kağıtları hazırlayıp öğrencilerin yarışabileceği bir formata getirebilirsiniz. Yarışmadaki amaç kağıt üstündeki golf topunu engellerden aşarak deliğe sokmak. Önemli nokta ise topun herhangi bir engelle karşılaştığında geldiği aynı açıyla devam etmesidir.
Bir kağıdı tamamlayan yeni bir kağıdı alır ve süre dolduğunda en çok kağıdı tamamlamış olan grup oyunu kazanır. Hem açıları tahmin etme hem de açı ölçer kullanarak bir açıyı çizme becerileri açısından verimli bir çalışma.
1. İnternetten Michael Jackson’ın Smooth Criminal adlı videosunu izleyiniz. Klibin bir yerinde Michael Jackson’un yerle yaptığı açının dar açı olduğunu göreceksiniz? Bilgisayar efekti kullanılmadan bunu nasıl başardığını araştırınız?